QiGong ( Chi Kung of Qi Gong ), een weg van eenvoud in het hart van de natuur! Reisverslagen van docenten en deelnemers , LaoShan Centrum Holland Vakantiereizen QiGong en Natuur

Ervaringen

Nóóóóórtje!.....roep ik in het wilde weg en niet al te nadrukkelijk naar de wolken ergens boven me.... Obervellach.... half juni, vrijdagavond half negen.....Gerhard en ik bevinden ons in het uiterste hoekje van een nog tamelijk verlaten wijdse camping in de Karinthische bergen naast een Nederlandse auto die me qua kleur en model bekend voorkomt ( dat mág ook wel, want Noortje brengt me iedere week na mijn Apeldoornse ochtendcursussen naar het station terug!). De dikke koepeltent die erbij hoort, is echter hermetisch afgesloten, en van binnen stijgt een onherkenbaar onderaards gemompel op, dat ik beslist niet als "mijn Noortje en Marjoleen" kan traceren! Maar op mijn roep gaat de tent vliegensvlug en zeer plotseling open en Marjoleen in nachtpon komt er stormachtig uitrollen, gevolgd door een tamelijk blote Noortje, die halverwege de camping bedenkt dat het hier geen naturistengebied is... de "50 plus QiGongweek Juni 2000" is daarmee begonnen!

Drie weken in het Karinthische bergland : een 50+ QiGongweek in Juni, een gewone QiGongweek en een Zwaardvorm (daarin heb ik "vrij" als docent en mag Gerhard het alléén doen) in Juli liggen vóór me. Vorig jaar heb ik ook zo'n grote groep van de meest uiteenlopende mensen lesgegeven. Deelnemers tussen de 17 en 75 jaar: Burgi, een volkomen nieuwe Oostenrijkse deelneemster uit het dorp zelf, de ervaren Hilde uit Wenen, vergevorderde Duitsers uit Hamburg, die al de opleiding volgen, anderen - nieuwelingen - die nog nooit hadden gehoord van de dingen die ik in mijn lessen zo graag benadruk, eigen studenten die dat allemaal wel kenden maar waarvan er enige geen Duits spraken, Bahman die óók niet zo goed de hollandse technische termen kende (en al helemáál niet in het Duits en er in Obervellach gelukkig toch nog achter kwam je heiligbeen zit....heiligbeen, wat zou dat zijn? ). Ik vond het toen wel inspannend, dat tweetalig lesgeven!

Mijn eigen Duits had ik destijds goed voorbereid, maar in Nederlands en Duits tegelijk lesgeven en dat met al die lichaamsdelen is toch niet echt eenvoudig!

Dit jaar gaat dat anders worden. De eerste van de drie groepen in Juni en Juli - de 50plus groep - waarvan de deadline op dringend verzoek naar onderen is verplaatst zodat ook veertigers mee konden, lijkt geheel Nederlands, tot natuurlijk ter plekke Burgi en Hilde meedoen! Maar na een jaartje met Gerhard leven, werken, plezier hebben en hakketakken (dat is ook nog een kunst in het Duits, hoor!) mag de taal toch ook eigenlijk geen probleem meer zijn.

Aan het begin van iedere week, als de cursisten tijdens het weekend alleen of in kleine groepjes uit alle windstreken aangereisd zijn, ontmoeten we elkaar op zondagavond in het kasteel voor de weekbespreking. En dan de grote verbazing.....en voor ons láchen! "Om zéven uur al....?" Inderdaad, om zeven uur s' morgens beginnen - zij het op vrijwillige basis - met de Zes Genezende Klanken, aansluitend Zen en Kin Hin, en van tevoren kun je je (facultatief) ook nog buiten eerst wassen in het geneeskrachtige bronwater van het kasteel en een eerste glas drinken! Dát is dus vroeg opstaan!! Vrijwillig of niet, alle groepen waren er dan toch altijd maar om zeven uur.

Wij gaan er van uit dat alle fenomenen in de natuur, zoals bijv. de 5 jaargetijden ( zomer en nazomer), de 5 geuren en smaken, de 5 kleuren en tonen en de 5 hemelrichtingen met het psychische en fysiologische functioneren van de mens als een eenheid verbonden is, en dat alles wat bij één element hoort, alle andere fenomenen over en weer beinvloedt. Op basis van de 5 Elementenleer brengt het lage sonore zingen van de 5 orgaanklanken, aangevuld met de zesde klank (drievoudige verwarmer), allereerst het zo belangrijke middenrif aan het vibreren. Het middenrif onderhouden we daarmee zélf, zodat de meridianen die door het middenrif heen gaan (en daar niet voor acupunctuur bereikbaar zijn), ook op deze wijze gereguleerd kunnen worden. De klank en de handoplegging - bij de uitvoering van deze oefening in het zitten, zoals wij dat in deze weken doen - werken harmoniserend en in volgorde rechtstreeks op de 5 organen (precies gezegd de 5 Yin/Yang orgaanparen) en de daarbij behorende psychische en fysieke functies in.

Gemakshalve worden alleen de Yin organen genoemd tijdens de oefening en zelfs maar heel summier, omdat we ons willen bezighouden met het doen van de oefening zelf, niet met de complexe theorie erachter. Lever (hout, transformatie van o.a. emotie woede en boosheid) ondersteunt de hartfunctie. Hart (vuur, emotie vreugde, opwinding) verwarmt de milt. Milt (aarde, tobben en piekeren) verzorgt de longen. De longen (metaal, emotie verdriet) versterken het opnemen van nieren-chi. De nieren (water, emotie angst) zijn de laatste voor een nieuwe rondgang, of waarna de zesde klank die van de drievoudige verwarmer is, van een meridiaan dus. De Drievoudige Verwarmer is de algemene verzorger van alle organen en dus bij uitstek geschikt om oefeningen af te sluiten. Deze heeft ook een buitengewone sterke werking bij het transformeren van trauma 's. Klank, beweging of handhouding van de drievoudige verwarmer worden o.a. ook bij de Oefening voor een Lang Leven en bij de GuolinQiGong ter beeindiging van de oefening gebruikt.

Als vóóroefening en entree in het stille zitten kan vanuit deze ontspannen concentratie, diepe verworteling in de stoelzitting en ontspanning van ogen, hoofdholtes, keel - en strottehoofd het hoofd leeg worden naar de borstruimte, en de borstruimte zich openen naar de bekkenschaal. Het centrum van onze waarneming zinkt in de diepte van het bekken. Vibratie vult de gehele lichaamsruimte. De ridderzaal met zijn prachtige stemming en akoustiek leent zich zeer goed voor deze reinigende meditatie-vooroefeningen. Daarna ochtendstilte waarin alleen het vogelgezang door de wijdgeopende vensters te horen is tot de torenklok van Obervellach tot vér in het dal luidt en ons laat horen dat de tijd om is. Tijd voor thee en bronwater van de kasteelbronnen, totdat we beginnen met de QiGongles in de kasteeltuin.

"Liever voor een gelukkig en gezónd leven!" zeggen de deelnemers steevast!.... Ik heb deze kleine vorm, die zo vaak als onbeduidend werd afgedaan, uitgekozen om hier - in deze wonderbaarlijke "chi" van dit dal - uit te diepen tot een natuurverbonden inkeer in onszelf. Buiten in de kasteeltuin is het altijd weer nog knap lastig om als éérste met een nieuwe groep te werken. Ik doe nl. gewoonlijk de ochtendlessen: de mensen zijn nog wat onwennig ( het gras kriebelt, de vliegen vliegen wel eens, de zon schijnt en het wordt langzaam wat warm, de kerkklok luidt....), mijn stem draagt niet zo ver, en ik moet toch altijd weer tweetalig vanwege Burgi, de Weense Hilde en de Duitse studenten.... Gerhard spreekt gewoon alleen maar Duits! Hij kan (nog) niet anders. Maar met het voortschrijden van de week verschijnt langzamerhand de innerlijke vorm in deze oefening en aan het eind van de vijf ochtenden is deze "Oefening voor een Lang Leven" een intense, diep naar binnen gekeerde spirituele verbindingsoefening geworden tussen mens en natuur. Vertikaal diep verworteld, gecentreerd in het middelste kanaal van de wervelkolom en open naar de hemel. Horizontaal vanuit ons midden door de open huid wijd naar buiten om ons heen.

We kunnen talloze vertalingen van het begrip QiGong geven. We kunnen ook talloze technische verhandelingen schrijven over de verschillende QiGong therapieen en hun uitwerking op de menselijke geest en het lichaam.

Maar we erváren: QiGong is eenvoud.... alleen maar een geópend zijn in de stilte en de ruimte....Paradoxaal genoeg is dat natuurlijk heel moeilijk!

Een piepklein loopvormpje aan het eind van iedere les, maar o zo krachtig!. Het gaf nog heel wat hilariteit voor hij werkelijk voortschreed zoals hij dat hoort te doen: "de witte kraanvogel wappert met zijn vleugels en schrijdt voort langs de oevers van de rivier" . Hadden we ons thuis in de wekelijkse 50 plus en algemene QiGongless en niet al tijden verheugd om de Kraanvogelloop eindelijk in stilte langs het natuurpad van de bergrivier te kunnen doen....? Het wás zover..... Toen iedereen een beetje geacclimatiseerd was, hield ik in de 50 plus week op woensdag een avondles aan de rivier. Maar helaas, hélemaal niet aan gedacht.....die rivier maakt, als de stuw hogerop toevallig open gezet is, zó n enorme herrie dat de arme vijftigplussers deze avond niets meer konden horen van wat er aan aanwijzingen gezegd werden! Tot overmaat van ramp begon het ook nog eens van het ene moment op het andere demonstratief hard te regenen, zodat we héél snel in het kasteel terug waren.

Binnen - met de speciaal uitgekozen Chinese boeddhistische muziek - kwamen de poetische, maar sterk inwerkende aspecten (vooral longen, hart en nieren) van de kraanvogel toch weer goed tot zijn recht! Het riviergebeuren heb ik in de volgende groep maar schielijk achterwege gelaten!

Op de andere avonden hoefde ik alleen maar aanwézig te zijn, of zelfs niet, want dan gaf Gerhard les: natuurlijk "QiGong voor de Longen" ( de derde QiGongvorm naast de WildgansQiGong en de QiGong voor het Hart ) wat ánders in een "Luft-KurOrt" zoals Obervellach? Aansluitend trainde hij in de kasteeltuin de beroemde loopvorm GuolinQiGong, zodat alle deelnemers in ganzepas zinkend en stappend achter elkaar XiXiHu - in in uit - ademden. Voor mij de tijd om rustig foto's en video's te kunnen maken.

Het allermooiste is natuurlijk om werkelijk in verbinding met de natuur je QiGongtraining te doen. Hoog in de bergen op de alm samen een oefening voor een lang leven uitvoeren, of zittend op een plankenbruggetje de (stereo)klank van een beek ontdekken, en wát kun je met de mossen en kruiden beginnen onderweg (aromatherapie zomaar gratis en voor niets!)..... overdag hebben we dus heerlijk met elkaar of alleen gewandeld, en Chi (levensstroom) ervaren in de bergnatuur als frisse wind en zon op onze huid, de geur en kleur van hooggelegen almen, de klank van stromend bergwater en vogelgezang, en dauw op de dikke moslagen in de sprookjesachtige bossen. Bewegen, diep doorademen en vanuit het bekken de ons omringende wereld en de natuur waarnemen is het thema in deze drie weken geweest.

En werkelijk, zo individueel als je in de lès met QiGong bezig bent, zo sociaal is de uitwerking in de praktijk! Een mens die zich van binnen goed en ruim voelt, voelt zich ook goed en ruim om zich heen, voelt zich ook goed en ruim met de ander. Maar dat wisten we allemaal natuurlijk al!

Min of meer toevallig hebben een vriendin en ikzelf ons opgegeven voor deze workshop. Beiden hadden we geen ervaring op het gebied van tai chi en qigong.

Daar ging het dan naar Oostenrijk, naar het plaatsje Obervellach. We kampeerden op de plaatselijke camping. Het gezelschap bleek te bestaan uit duitse leerlingen van Gerhard Kustrung en nederlandse leerlingen van Maria Louise Kool. Beginners en gevorderden waren er. s' Ochtends begonnen we om 8 uur met qigong en s' middags deden we wilde ganzen tai chi. (= WildgansQiGong)

Het liggen van de qigong oefeningen en met de aandacht van alles doen, was voor mij erg verrassend. Ik ben op veel plaatsen geweest (met die aandacht) waar ik zelden of nooit aan gedacht had. Oefeningen met staan en bewegen al net zo, ik ontdekte dat ik buitenzijden heb aan mijn benen. En ja, dat ik me voor kan stellen dat mijn stuitje zakt tot op de hoogte van mijn hielen....

De wildeganzen tai chi vond ik moeilijker, ik moest teveel kijken wat de volgende beweging was en dat drukte de pret wat. Er zat wel humor in, iets wat ik ook al niet verwacht had bij tai chi. Het is overigens een prachtig gezicht als mensen een vorm beheersen en dat uitvoeren, dat was het leuke om ook gevorderden in de groep te hebben.

Kortom een heel geslaagde week wat mij betreft, in alle opzichten. Door deze workshop heb ik nu iedere week les.

Vanuit een nat en sneeuwend Noord Europa landden wij op 22 februari op een verrassend zonnig en bloeiend eiland.... we werden verwelkomd door wuivende palmen, vol in "vrucht" (oranje dadels), bomen vol sinaasappels en citroenen en zelfs nog enkele bloeiende amandelbomen! En de bermen een bloemenzee van Spaanse margrieten, kruiden en een veelvoud aan kleur en geur....

En daar stonden we dus in onze dikke winterkleren, toch weer een beetje verbijsterd door de plotselinge klimaatwisseling! En dat terwijl we dat wisten van vorig jaar Mallorca in dezelfde tijd!! Je kunt het je gewoon niet voorstellen als je nog in het koude en natte Nederland bent! Dus alwéér hadden we te weinig zomerkleding bij ons!
In de stralende namiddagzon lag het witte klooster Santa Teresa er oogverblindend bij op de hoge kust van de middellandse zee. De Spaanse zusters waren enthousiast in hun warme en hartelijke begroeting waar we weing van verstonden, maar genoeg van begrepen. Gerhard en ik kenden hen natuurlijk al van onze QiGongweken van vorig jaar Mei. We werden natuurlijk direkt weer naar de sfeervolle kamertjes met de mooie zwartwit geblokte vloeren gebracht, ontvingen weer onze drinkwaterflessen ( het water uit de kraan is zout, dus daar moet je je maar beter niet in vergissen!). En gelijk maar snel in onze koffers gedoken om toch wat zomerse kleren op te duikelen. Nou, dat was echt zoéken!

In kleine groepjes arriveerden de deelnemers uit alle windstreken en van alle leeftijden. De oudste was Zoetermeerse Ans van 81 jaar (met twee jaar Taichi-ervaring) die ons op Internet gevonden had en twee van haar dochters had meegenomen! Alle leeftijden en alle windstreken..... en iedereen was even verbluft en verrast door het heerlijke klimaat van Ibiza. Was dit nou winter op Ibiza....??
" Wie heeft er wat zonnebrand voor me?... wie heeft een zonnehoed te leen?.... heb jij ook geen badpak bij je?.... dan moeten we maar naaktzwemmen!( wat we ook deden. Het was nog wel een beetje koud in het water, maar het ging!).... Kunnen we nu gelijk gaan zwemmen?.... Nee, je hebt geen waterschoenen!.... Nou dan maar over de keitjes hobbelen .... (en dus plóns, als je dat nog helemaal niet wilde!! Brrr! )

We zouden al op zondag met de cursus beginnen omdat een aantal van ons al op vrijdag aangevlogen waren en dus ook weer op vrijdag terug moesten. Dus toen de laatsten eindelijk op zaterdagavond arriveerden ( met vertraging vanwege de sneeuw in Duitsland en zónder bagage vanwege die vertraging!! Die kwam per bestelbus van Iberia pas de volgende dag ), kon het kennismakeingsgesprek beginnen.
De volgende ochtenden om 07.00 uur - het was dan nog donker - was iedereen present in de kapel om de Zes Genezende Klanken te beoefenen. Als beginpunt van de dag is deze orgaan/meridiaanoefening een prachtig en verstild moment: ik ben dan al heel vroeg op, luidt om half zeven de bel in de gangen, en maak de kapel al vroeg klaar en geopend: meditatie kan al aangevangen worden en om 7 uur begint het harmoniseren van lichaam en geest door de zes klanken, die corresponderen met de 5 Yin en Yang meridianen en de Drievoudige Verwarmer. Als zittende vorm worden de handen dan op het lichaam gelegd en - meditatief naar binnen gekeerd - worden dan de klanken zacht en laag gezongen. Aansluitend dronken we iedere dag in de volgorde van de 5 Elementen de vers uit China meegebrachte LaoShan Brokaatthee: iedere dag een andere thee voor een ander orgaanpaar.
En dan gingen ook gelijk de luiken van de kapelzaal open naar buiten en viel het vroege zonlicht al door de ramen naar binnen, de meeuwen krijsten en de zee lag te schitteren tussen de pijnbomen door!

Als een kwartier later de Qigongles begon, was de zon al zo warm dat het heerlijk was om buiten op onze vaste klif boven zee onze oefeningen te doen. Dit keer had ik gekozen voor een thema i.p.v. een vorm: we zouden de 5 Elementen doen naar aanleiding van de QiGongbewegingen van de Klanken. Iedere klank heeft ook een eigen beweging, die je in alle andere bestaande Qigongvormen steeds weer kunt herkennen. We hebben dus ook stukjes gedaan uit de "QiGong voor het Hart", de TaiChiQiGong-18 Bewegingen, uit de "oefening voor een lang leven" en als slot aan het eind van de week het "Lopen van de Kraanvogel", wat altijd weer een prachtige vorm blijkt te zijn. Die laatste doen we dan binnen, omdat daar zulke mooie boeddhistische muziek bij hoort!
Kleine maar functionele details zoals aandachtsaccenten in de vingers ( bijvoorbeeld duim-wijsvingerdriehoeken en hoe die precies te gebruiken voor de instroom, het punt Yuji in de beweging, de hartmeridiaan in de pink ) konden ruime aandacht krijgen omdat we niet werden "opgejaagd " door het moeten aanleren van een vaste vorm. Dat was heerlijk!
Nadruk deze week lag uiteraard weer op het openen van het hart en het zinken in de voeten en het bekken, het ontspannen van rug en schouders en het psychische effect daarvan in het dagelijks leven. Natuurlijk hoorde het GuoLin-lopen bij het programma. Daar kunnen zowel beoefenaars van de Cheng Man Ch'ing-stijl als die van nde yreaditionele stijlen zich helemaal in terug vinden! GuoLin QiGong is een loopvorm waarbij je werkelijk alle belangrijke aspecten van QiGong kunt uitwerken. En buiten tussen de pijnbomen en langs het zeepad met uitzicht op het sprookjesachtige eiland Formentera dat in de pasteltinten van de ochtendnevels nog zichtbaar is, is GuoLinQiGong een echte belevenis! De allerlaatste ochtend hebben we dan ook een extra lange sessie gedaan om werkelijk "in" de vorm te kunnen komen. En driekwartier lang daarbij ook nog de aandacht in de Jiexi-punten weten te houden, doet ook wel wat voor je maag!

Dat QiGong openend is en rouwverwerking kan inhouden werd dan ook heel duidelijk.

's Avonds was er waaiervorm, waar zelfs 81-jarige Ans (nou ja, zèlfs.... Ans was fitter dan menigeen!) aan meedeed! De grote groep vrolijke rode en zwarte waaiers trok natuurlijk de aandacht van "toevallig" langskomende Ibizaner wandelaars, dus er was zo af en toe wel wat bekijks! Maar dat gaf allemaal niet: er werd vrolijk en geanimeerd, maar serieus geoefend zodat aan het eind van de week een aardig stuk waaiervorm ge3leerd was. Waaiervorm is heus niet zo eenvoudig: er wordt heel wat van het evenwicht en de stabiliteit gevraagd, van souplesse in de gewrichten en natuurlijk.... het met een knál kunnen uitklappen van de waaier zelf! Dat doet dan ook wel aan een vrolijke kleuterschool denken, als we dat oefenen!
Het resterende deel van de vorm komt maar de vólgende keer op Ibiza, zeiden alle wapperaars.... of gewoon in Holland tijdens een van de weekendworkshops. Het was leuk en interessant om de QiGongbeweging van de waaiervorm ook eens te belichten. Ik geloof dat alle deelnemers een aardige indruk en herkenning hebben gekregen van wat QiGong allemaal in kan houden!

En toen weer naar huis.... de tijd leek wel een eeuwigheid geweest, wat een genieten, wat een zon en wat waren de dagen heerlijk lang! Overdag hebben we steeds zóveel gezioen, gewandeld of gezwommen, of heerlijk geluierd bij het klooster.... ook nagepraat over alle ervaringen tijdens de lessen.... maar aan alles komt een eind en dus: in de vliegtuigen en naar huis!

Herinnering aan het kleurige en de dynamiek van de Waaiervorm onder de pijnbomen, het verstilde naar binnen keren van de QiGong boven zee, het witte klooster met de vrolijke oude zusters, de verlaten strandjes en rotskusten aan zee, waar we edelstenen zochten, vrouwtjes in Ibizaner klederdracht in de met bloemen bezaaide binnenlanden..... winter 2002 op Ibiza!!